Uit De KRANTEN

Mepeller Courant
31 oktober 2007

# Geef Lucia de B. haar vrijheid

De kans is groot dat de tot levenslang veroordeelde Haagse verpleegkundige Lucia de B. na een nieuwe behandeling door de Hoge Raad op vrije voeten komt. Dat heeft zij dan in grote mate te danken aan de enorme inzet van de oud-Meppelse Metta de Noo-Derksen uit Diepenheim, verpleeghuisarts in de GGZ, en haar broer, hoogleraar wetenschapsfilosofie Ton Derksen. Zij begonnen zich hevig in de zaak Lucia de B. te interesseren na de vrijspraak in de Schiedammer Parkmoord-zaak. Na bestudering van de processtukken kwamen Metta en Ton Derksen tot de conclusie dat alle sterfgevallen waarvoor Lucia de B. was veroordeeld natuurlijke overlijdens zijn. Zij werd veroordeeld wegens een zevenvoudige moord en drie pogingen daartoe op zowel oude patiënten als baby‘s en peuters.

Metta de Noo-Derksen heeft de bal aan het rollen gebracht door het verzamelen van bewijzen voor de onschuld van Lucia de B. Haar broer Ton concentreerde zich op de waarheidsvinding, de kwaliteit van de argumenten en het bewijsmateriaal van het gerechtshof dat Lucia de B. in hoger beroep tot levenslang met tbs heeft veroordeeld. Hij verzamelde veel gegevens en nieuwe wetenschappelijke inzichten die hij rangschikte in een boek.
Metta de Noo probeerde een jaar lang via discrete kanalen de zaak bespreekbaar te maken, maar dat lukte haar niet. Zij moest zich, zo werd haar door juridische deskundigen voorgehouden, maar neerleggen bij het feit dat circa acht procent van de veroordeelden onschuldig in de gevangenis zit. De fouten in de Schiedamse Parkmoord-zaak betekende voor Metta de Noo een aanmoediging de ware feiten boven water te krijgen. Zij dook in de medische dossiers, haar broer Ton richtte zich op de juridische kant van de zaak.
Metta de Noo zocht uiteindelijk de media op om bekendheid te geven aan haar strijd voor de heropening van de zaak Lucia de B. Als blijkt dat ook in deze kwestie is geblunderd, wat is het openbaar ministerie dan nog waard, vroeg Metta de Noo zich af. Deze vraag staat nu nog centraler nu de Commissie evaluatie afgesloten strafzaken (Ceas) het Openbaar Ministerie adviseert de Hoge Raad te vragen om herziening van de zaak, omdat er verschil van wetenschappelijke inzichten is over de vergiftiging van baby Amber.
Twee onderzoeken in 2002 wezen uit dat het meisje negentien microgram per liter van het hartmedicijn digoxine in haar bloed had. Dat bleek een dodelijke hoeveelheid. Maar volgens het Nederlands Forensische Instituut konden die onderzoeken geen onderscheid maken tussen digoxine en digoxineachtige stoffen, die van nature in het lichaam voorkomen.
Dat verschil van inzicht is voor de Commissie het enige punt dat aanleiding geeft tot herziening, maar ze is op diverse punten ook kritisch over de werkwijze van politie en justitie en zelfs over de rechters. Tijdens het proces is te weinig aandacht besteed aan de verschillende opvattingen van deskundigen in dit specifieke geval.
Als er al iets onnatuurlijks zou zijn gebeurd bij de ernstig zieke kinderen en ouderen, kan dat eerder veroorzaakt zijn door algemeen medische fouten, stelde Metta de Noo al eerder.
Lucia de B. was verpleegkundige in het Juliana Kinderziekenhuis, op de afdeling van Metta‘s Haagse schoonzus. Metta de Noo hoorde inside information en merkte dat bepaalde voor Lucia de B. belastende informatie van ziekenhuis, politie en openbaar ministerie gemakkelijk naar buiten kwam. Het beeld van Lucia als een monster, een hedendaagse heks, heeft volgens haar het onderzoek en de rechtsgang op beslissende wijze beïnvloed. Wellicht is daardoor een tunnelvisie van politie en Openbaar Ministerie in de hand gewerkt.
Het is voor het vertrouwen in de werking van de rechtsstaat essentieel dat de Hoge Raad de zaak Lucia de B. met al zijn twijfels, vraagtekens en kanttekeningen nog eens doorspit. Het zou een humaan besluit zijn van staatssecretaris Albeyrak die daartoe de bevoegdheid heeft als Lucia de B. hangende de verdere behandeling haar vrijheid voorlopig terugkrijgt.

De Volkskrant 19 januari 2007

# Ook Nature twijfelt aan schuld van Lucia de B.

Door Menno van Dongen

AMSTERDAM - De kritiek op de veroordeling van de Haagse verpleegkundige Lucia de B. is doorgedrongen tot het gezaghebbende wetenschappelijke tijdschrift Nature. Het zet vraagtekens bij cruciale berekeningen in deze zaak.

De B. zit een levenslange celstraf uit voor de moord op zeven patiënten, tussen 1997 en 2001. Haar veroordeling wordt sinds kort opnieuw bekeken door de commissie-Posthumus II, die onderzoek doet naar vermeende gerechtelijke dwalingen. Dit kan leiden tot heropening van de zaak.

De B. is mede veroordeeld, omdat ze volgens het Haagse gerechtshof opvallend vaak aanwezig was bij verdachte sterfgevallen in het ziekenhuis. De kans dat een gewone verpleegkundige dit overkomt is 1 op 342 miljoen, berekende een statisticus, die als getuige-deskundige optrad in de rechtszaak.

Nature citeert wetenschappers die kritiek hebben op deze berekening. Volgens de Leidse wiskundige Richard Gill is de kans dat De B. zo veel sterfgevallen meemaakte slechts 1 op 48 of zelfs 1 op 5. En de Amsterdammer Peter Grünwald constateert dat belangrijke cijfers zijn genegeerd door het hof. ‘Het is vreemd dat er minder sterfgevallen zijn als er een seriemoordenaar rondloopt dan in de periode voordat ze in dienst is getreden’.

De kanttekeningen roepen volgens Nature twijfels op over de veroordeling. ‘Statistiek heeft de kracht om iedereen gek te maken, zelfs rechters.’

De B. is niet alleen veroordeeld op basis van berekeningen. Uit toxicologisch onderzoek zou blijken dat ze dodelijke medicijnen gaf aan twee jonge patiënten. Critici betwijfelen of dit klopt.

Gill en Grünwald scharen zich achter kritiek van wetenschapsfilosoof en hoogleraar Ton Derksen, die vindt dat fouten zijn gemaakt in de zaak-De B. Hij heeft vorig jaar een herzieningsverzoek ingediend.

Derksen voelt zich gesteund door de publicatie in Nature. ‘Dit is het beste wetenschappelijke tijdschrift ter wereld. Met dit artikel onderschrijft de redactie onze kritiek. Dat vind ik spectaculair.’

De kritiek van de wetenschappers is bekend bij de commissie-Posthumus II. Een complicatie is dat het hof in 2004 stelde dat ‘geen statistisch bewijs in de vorm van toevalsberekeningen is gebruikt’ voor de veroordeling van De B.

De Telegraaf

# De MENS in het ‘MONSTER’

“Ze is zorgzaam en deed alles voor mijn ouders. Maar dát beeld paste justitie niet”
“Eerst was er de verdachte, daarná werden er sterfgevallen bijgezocht en aangemerkt als moord”

DEN HAAG, zaterdag. Het was toch véél-zeggend, zei officier van justitie Ines Degeling. Na maanden van onderzoek drongen in december 2001 agenten de woning binnen. Lucia de B. werd gearresteerd naast het sterfbed van haar opa. “Waarom nu?”, riep Lucia de B. “Ik wil dit afmaken.” Afmaken? Alweer? Ook híer? Nog maar enkele maanden op non-actief en Lucia de B. zat alwéér aan een sterfbed, zou de officier later in felle bewoordingen zeggen in rechtbank.

“Ik heb die nacht in alle haast de zorg voor hem overgenomen”, zegt haar nichtje Marjolein. “Hij bleef roepen. ‘Luus! Luus, waar ben je!’ Opa was heel oud, kon nauwelijks nog spreken. Drie dagen later stierf hij.” Lucia de B. mocht de uitvaart niet bijwonen. “Opa en oma waren als ouders voor haar”, zegt haar jongste broer Henry. “Luus deed alles voor ze. Dat moment… erger kon niet.” Een arrestatie komt natuurlijk nooit goed uit. Maar de verdenkingen tegen Lucia de B. waren ook niet niks. In de maanden ervoor was ze ‘gekoppeld’ aan niet minder dan dertig sterfgevallen in vier jaar. Terminale bejaarden en doodzieke kinderen, voor wie eerst een verklaring van ‘natuurlijke dood’ was afgegeven – ze werden alsnog aangemerkt als moordslachtoffers. In drie ziekenhuizen waar De B. had gewerkt werden alle sterfgevallen tijdens haar diensten opgezocht.

Zij was een zuster met een obsessie voor de dood, stelde de officier. De ‘moordlijst’ kromp eerst tot 18 en eindigde met zeven moorden. Kwestie van bewijs. Niemand zag ‘zuster Lucy’ de moorden plegen, sporen waren er nauwelijks. Slechts bij twee kindjes waren er te hoge doses medicijnen. Maar het was té veel om aan toeval te kunnen wijten. Het dossier Lucia de B. ademde waanzin. Een monster rees op van de pagina’s. Haar eigen moeder noemde haar “heel vreemd”, met haar hang naar zieken en stervenden. Haar zus Emma verklaarde dat Lucia knettergek was en ooit een kruis op de borst had laten kerven. Lucia’s diepten leken peilloos. Ze had thuis boeken over seriemoordenaars, onthulde justitie. Ze had jaren in Canada als prostituee gewerkt.

Ze vervalste in Nederland haar highschool-diploma om naar de verpleegopleiding te kunnen. En in haar dagboek noteerde ze in 1997 dat ze had toegegeven aan een ‘compulsie’, een dwangmatige handeling. Dé dag dat een patiënte stierf, aldus justitie. “Onze woorden zijn uit hun verband getrokken”, zegt moeder Trees (63) nu. “Twee rechercheurs kwamen praten. Met Luus had ik een moeilijke relatie, en Emmy had dat ook. Ik vond haar een lastig kind. Al mijn frustratie kwam eruit. Daarna kwamen ze langs voor een krabbel. Pas later begreep ik wat ze ervan hadden gemaakt.” Lucia’s broer Qurie: “Het beeld was bizar. Inktzwart en zo verdraaid.” Haar jongste broer Henry: “Het was misbruik van ruzie.” Wat was het diepe geheim van Lucia de B.? Volgens justitie lag dat al in haar jeugd. Het gezin De B. emigreerde naar Canada, toen zij twaalf was, waar het een nieuwe start zou maken in Winnipeg. Het werd een ramp. “Mijn ouders wilden hun huwelijk te redden”, zegt Quri. “Mijn vader en moeder dronken beiden te veel, er was veel ruzie in huis. Dat ging daar gewoon door. Na vier jaar heeft onze moeder ons in de auto gezet en zijn we daar vertrokken.” Die vlucht herinnert Henry zich als de dag van gisteren: “We reden met mama in een oude auto naar Vancouver. Een enorm lange rit over de bergen. Daar kregen we een huisje van de wellfare. We leefden op voedselbonnen.” In díe buurt kreeg Lucia een vriendje. “Ze was mooi, zelfs Prom Queen geweest op highschool,” zegt Quri. “Dat vriendje bleek een loverboy die haar in de prostitutie dwong.” “Maar Luus bezorgde ons ook de leukste kerst die we als kind hadden gehad!”, zegt Henry. “Met haar vriend verraste ze ons met stápels cadeautjes. In die situatie, wát een verrassing! Pas later begreep ik dat die Gary haar pimp was en hoe die pakjes waren betaald.”

Moeder en kinderen keerden terug naar Nederland. Lucia werd nog persoonlijk opgehaald bij Gary door moeder Trees. Daarmee was De B. als 18-jarige weer terug in Den Haag. Ze trouwde jong en kreeg later een dochter. Het huwelijk zou twintig jaar duren. “Liefde op het eerste gezicht”, zegt haar ex Frans Kuiper. “Nog steeds hou ik van haar. We bleven goed bevriend.” De Canada-periode was voor justitie belangrijk. Er was brand geweest in de woning van de vader, volgens Emmy gesticht door Lucia. In een tekst van Lucia trof justitie een beschrijving van een moord op een hoerenloper aan. De psychopate was daar vermoedelijk geboren. Rechercheurs reisden direct af. Broer Quri: “Emmy en Lucia botsen altijd, al hun hele leven. Ik was thuis tijdens die brand, die meiden waren er niet eens. Het was kortsluiting, daar is ook rapport van gemaakt.” En haar jongste broer over de ‘moordtekst’: “Lucia is een boekenwurm. We zijn gek van Stephen King. We hebben samen geprobeerd of we iets konden schrijven. Die tekst werd door justitie als een bekentenis uit het verleden gezien…” De recherche vond niets in Canada, maar het OM liet de rechters wel weten dat er ernstige verdenkingen waren. “Dat er een politierapport was over de brand, dat bleef onvermeld,” zegt Quri. De verklaringen van de eigen familie waren niet als enige funest voor het beeld van Lucia de B. Justitie presenteerde al snel ook verklaringen van collega’s die haar “vreemd” en “raar” vonden. De dood van baby Amber Zuiderwijk, begin september 2001, was voor één verpleegster aanleiding geweest naar de directie te stappen.

Zij vertrouwde Lucia niet. Dat was het begin van de sneeuwbal. Justitie zou later tientallen zusters en artsen horen. Hoe Lucia de B. haar handen waste in een kamer met een oude vrouw, waarna deze volgens een collega zuchtte én overleed. Of hoe Lucia met een baby in haar armen naar een collega toesnelde en zei: “Hij doet het niet meer”. Onder zusters geen ongebruikelijke term, maar volgens Degeling typerend voor de ijskoude Lucia.
De totstandkoming van de ‘moordlijst’ is onlangs uitgebreid onderzocht door de arts Metta de Noo en professor Ton Derksen. In een wetenschappelijk boek laten zij er niets van heel. De twijfelcommissie van justitie onderzoekt nu onder meer op basis van die bevindingen of de zaak moet worden heropend.
“Ik hoorde hoe die gevallen bij elkaar werden gezocht”, zegt arts De Noo, wier schoonzus daarvoor verantwoordelijk was. “Ik kon er niet van slapen. Als arts weet ik dat mensen zomaar overlijden, juist als ze terminaal of doodziek zijn. Alarmerend was dat bij mogelijk vreemde sterfgevallen niet gezocht werd naar een verdachte. Nee, de verdachte was er eerst, en daarná werden er natuurlijke sterfgevallen bijgezocht en aangemerkt als moord!”
Na de beschuldiging werd Lucia de B. op non-actief gezet. Peter Franken, haar huidige partner, zegt: “Ze was erg van streek. Eerder was ze al erg verdrietig over een kindje dat overleed, maar dan zeiden collega’s: Het hoort bij ons vak. Maar nu wézen ze naar haar.”
Lucia’s dochter, Fabiënne: “Het was waanzin. Ik ben geboren nadat mamma had gehoord dat ze geen kinderen kon krijgen. Ze zei tegen mij: ‘Jij was zo’n groot geschenk. Dan neem je geen kind van een ander af.’ Mijn moeder is altijd gek geweest op kinderen. En ze was gesteld op oude mensen.”

Voordat ze voor verpleegster ging leren – toen ik naar de middelbare school ging – paste ze heel vaak op kinderen. Ook van tante Emmy, terwijl die elkaar niet lagen. Daar kan het kind niks aan doen, zei ze.” Ex Frans: “Lucia was altijd met hen bezig. Knutselen, knippen, tekenen, met een vogeltje naar de dierenarts… Ze is zorgzaam. Voor mijn ouders deed ze ook echt alles. Maar dát beeld paste justitie niet…” Metta de Noo stelt dat in 2001 “hysterie” is ontstaan in het ziekenhuis. Terwijl er aanvankelijk steun was. Toen het ziekenhuis Lucia ontsloeg, steunden veertien collega’s en artsen haar bij de kantonrechter. Lucia was een goede collega. Ze had prima gefunctioneerd. De rechter kende haar 100.000 euro [foutje Telegraaf - de Kantonrechter kende Lucia op 8 november 2001 100.000 gulden schadevergoeding toe - te betalen door het JKZ als Lucia onterecht was verdacht] toe.
Een ‘nieuwsflits’ van de ziekenhuisdirectie, drie maanden voor Lucia’s arrestatie verstuurde aan het personeel, heeft het latere proces bepaald, stelt De Noo. Dat gebeurde op 17 september, als reactie op de dood van baby Amber. “Hoewel de baby van 5 maanden een aantal aangeboren afwijkingen en een slechte levensverwachting had, was het overlijden onverwacht”, schreef de directie. Ook liet zij het personeel weten dat direct onderzoek was gedaan naar een verpleegkundige. “Daaruit komt naar voren dat er zich vijf sterfgevallen hebben voorgedaan onder kinderen met een slechte levensverwachting, waarbij het overlijden onverwacht was… Verder is gebleken dat de betreffende verpleegkundige enige jaren geleden een korte periode als uitzendkracht binnen het Rode Kruis Ziekenhuis heeft gewerkt. In deze periode heeft zich ook een aantal sterfgevallen voorgedaan van patiënten met een slechte levensverwachting…”

Dezelfde dag deed de directie aangifte bij de politie én lichtte kranten, radio en televisie in over de schokkende ontdekking. De Noo: “Dat bericht heeft enorme invloed gehad. Het ziekenhuis meldde: toeval was uitgesloten. Het sloeg in als een bom onder het medisch personeel, het kleurde alle verklaringen. De moorden waren een feit voordat justitie ze had onderzocht.” Opeens dachten tal van collega’s “iets” te hebben gezien. De verdenking voor de moord op mevrouw Van der Ploeg, een van de ‘bejaarde slachtoffers’, was veelzeggend. “Justitie kreeg twintig verklaringen dat Lucia met een morfinepomp had geknoeid. Later bleek dat Lucia geen dienst had gehad.” Er zat een fout in het dienstrooster, waarmee die zogenaamde moord was achterhaald.” De familie zegt nog steeds stuk te zijn van de golf van beschuldigingen die over Lucia heen kwamen. “Dit mag niet gebeuren, dacht ik. Lucia is een lieve sterke vrouw”, zegt haar ex. “Ze overwon een rotjeugd en heeft mijn dochter opgevoed tot een prachtige lieve vrouw. Toen ze voor zuster ging leren, volgde ze haar hart. Als iemand het niet verdiende om te worden neergezet als monster…” De toon was evenwel gezet.

Waar justitie moeite had met het vergaren van hard bewijs, daar werden rechters en toehoorders telkens weer verbaasd met bevindingen van ‘angstaanjagend gedrag’ van De B. Waar het bewijs niet overhield, voedde justitie – minstens zo belangrijk – de overtuiging dat Lucia wel een seriemoordenares moest zijn. De kans op onschuld was nihil, stelde justitie. Eerst 1 op 7 miljard, daarna 1 op 300 miljoen. “Lucia de B. is een klassieke psychopaat”, stelde Degeling. Ex Frans: “Het werd een geloofskwestie. Net als dat kruis op haar borst… Controleer dat dan! Dat had ik zeker twintig jaar over het hoofd gezien.” Haar huidige vriend Peter: “Het was lariekoek, die telkens weer terugkwam.” Het Pieter Baan Centrum kon in Lucia evenmin een psychopaat ontdekken en schetste een verrassend positief beeld. “Ze zou de onderzoekers wel hebben misleid, zei de officier,” aldus nichtje Marjolein. Justitie bleef hameren op de troef, de ‘compulsie’, die wees op het dwangmatig moorden. Nee, dat ging over tarotkaarten, zei De B. “Ze had zo’n flutboekkie over tarot gekocht”, zegt haar vriend Peter. “Maar de officier had op Lucia’s auto ook een sticker gezien met ‘Heks on tour’. Zat ze in occulte zaken? Was ze een heks? Joh, dat plaatje zat erop toen we dat Golfje tweedehands kochten! Dat lees je niet terug.” Haar moeder heeft nu grote spijt van haar gesprek met de rechercheurs. “Als de zaak heropend wordt, wil ik voor elke rechter getuigen. Ze is geen psychopaat, ze zijn aan de haal gegaan met onze woorden.”

De Noo en Derksen lieten, op hun beurt, niets heel van de statistiek: “Het dossier pleit niet voor schuld.” Of de zaak tegen Lucia de B. zal worden heropend is aan de wijze mannen van de ‘twijfelcommissie’. Vijf jaar na haar arrestatie schetst dochter Fabiënne een somber beeld van Lucia de B. “Zelfs als ze vrijkomt, is haar leven stuk. Ze is deels verlamd na een beroerte. Maar we lachen ook nog. De kring groeit van mensen die haar geloven; ook oud-collega’s. Mijn moeder was voor de jonge verpleegsters misschien anders. Ze had veel meegemaakt en begon een nieuw leven. Had ze dat maar niet gedaan…”

Trouw 29-6-2006

# Levenslang geëist tegen verpleegkundige Lucia de B.

(Novum) – Het Openbaar Ministerie (OM) heeft donderdag voor het gerechtshof in Amsterdam levenslang geëist tegen de Haagse verpleegster Lucia de B.. Zij werd in 2004 door het gerechtshof in Den Haag veroordeeld tot levenslang en tbs met dwangverpleging voor het doden van zeven patiënten en drie pogingen tot moord. De B. ging in cassatie tegen de uitspraak. In maart bepaalde de Hoge Raad dat de zaak terug moest naar het gerechtshof, omdat een veroordeling tot levenslang in combinatie met tbs niet mogelijk was. De tbs is nu vervallen in de eis.

Volgens de Hoge Raad is een levenslange gevangenisstraf bedoeld om iemand uit de maatschappij te houden. Tbs is juist gericht op terugkeer. Deze twee straffen kunnen daarom niet samen worden opgelegd. Verder bevatte de uitspraak van het gerechtshof volgens de raad tegenstrijdigheden. Zo werd eerst gesproken van volledige toerekeningsvatbaarheid en later van ‘gebrek aan ontwikkeling van de geestvermogens’ van De B.

De advocaat-generaal heeft levenslang geëist vanwege de ernst van de feiten en omdat de kans op herhaling groot zou zijn. Verder stelde justitie dat bij De B. weliswaar een stoornis is vastgesteld, maar dat niet kan worden bewezen dat die van invloed is geweest op de bewezen feiten. Daarom zou De B. volledig toerekeningsvatbaar zijn geweest.

De advocaat van De B., Stijn Franken, is het niet met de eis eens. Hij vroeg donderdag om strafvermindering. Bovendien wil hij dat de zaak zo snel mogelijk voorbij is. Hij wil namelijk een herzieningsverzoek indienen. Daarvoor moet de zaak eerst gesloten zijn.

Begin deze maand stelde hoogleraar wetenschapsfilosofie Ton Derksen dat het bewijs tegen De B. ‘flinterdun’ is. Hij bracht een boek uit over de zaak waarin nieuwe feiten aan het licht zouden komen. Het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) beweerde een dag later eveneens dat het om ondeugdelijk bewijsmateriaal gaat. Volgens het NFI hebben de rechters in deze zaak zich gebaseerd op uitslagen van achterhaalde apparatuur. Franken is mede op basis hiervan bezig met het herzieningsverzoek voor de Hoge Raad.

Lucia de B. zou baby’s, peuters en ouderen die aan haar zorg waren toevertrouwd om het leven hebben gebracht met een overdosis medicijnen. Ze zou de moorden hebben gepleegd tussen 1997 en 2001 in vier Haagse ziekenhuizen waar ze werkte, waaronder het Rode Kruis Ziekenhuis en het Juliana Kinderziekenhuis.

De B. werd een week na de uitspraak van de Hoge Raad getroffen door een beroerte. Donderdag heeft zij een deel van de rechtszaak bijgewoond. Dit was voor het eerst in twee jaar dat De B. in het openbaar verscheen. Volgens het Comité Lucia, dat zich inzet voor De B., had de verpleegster veel pijn, waardoor zij de zaal voortijdig moest verlaten.

Het gerechtshof in Amsterdam doet over veertien dagen uitspraak.

AD 29-6-2006

# Lucia de B. wacht nog wél de cel

Door LEO ROGGEVEEN

AMSTERDAM – Het Openbaar Ministerie (OM) in Amsterdam heeft gisteren levenslang geëist tegen de 44-jarige Haagse…

… verpleegkundige Lucia de B. Twee jaar geleden kreeg zij van het Haagse gerechtshof diezelfde straf maar ook tbs voor de moord op zeven patiënten.

De Hoge Raad haalde in maart van dit jaar een streep door deze dubbele straf, omdat de twee straffen met elkaar in strijd zijn. De Hoge Raad verwees de zaak-Lucia de B. daarom terug naar het hof in Amsterdam. Die mocht alleen naar de straf kijken, want tot woede van De B. achtte de Hoge Raad het bewijs wél in orde.

Lucia de B., die vanwege lichamelijke klachten alleen het eerste deel van het proces bijwoonde, herhaalde dat ze onschuldig was. Het hof wees er op, dat de schuldvraag een gepasseerd station was. Dat deed haar advocaten mr. Franken en mr. Visser verzuchten: „De veroordeling van Lucia de B. is een zwarte bladzijde in de geschiedenis van de Nederlandse rechtspraak.”

De verdediging en sympathisanten van Lucia de B. vinden het proces van gisteren een farce.

Franken hoopt dat het hof de zaak zo snel mogelijk afhandelt, zodat hij verder kan gaan met een nieuw herzieningsverzoek. Hij duidt daarmee op de commissie-Posthumus II, die in april is geïnstalleerd om na te gaan of bij strafzaken mogelijk rechtelijke dwalingen zijn voorgekomen.

De Nijmeegse wetenschapsfilosoof Ton Derksen zegt in een boek dat hij kan aantonen dat het OM in de zaak Lucia de B. bewijsmateriaal heeft gemanipuleerd.

Volkskrant 29-6-2006

# OM eist levenslang tegen Lucia de B.

ANP

AMSTERDAM – De advocaat-generaal heeft donderdag voor het gerechtshof in Amsterdam levenslange gevangenisstraf geëist tegen de Haagse verpleegkundige Lucia de B.. De aanklager in hoger beroep meent dat dit de enige manier is om te voorkomen dat de 44-jarige vrouw weer iemand vermoordt.

De Haagse verpleegkundige Lucia de B. heeft donderdag niet afgewacht welke straf het Openbaar Ministerie (OM) tegen haar eist. De lichamelijke conditie van de veroordeelde moordenares, die in maart een hersenbloeding kreeg, is nog niet zo goed dat ze de gehele behandeling van haar zaak voor het gerechtshof in Amsterdam kon meemaken.

De B. is veroordeeld voor de moord op zeven ziekenhuispatiënten en drie pogingen daartoe. Volgens de rechter heeft ze dat gedaan, toen ze in de periode 1997 – 2001 in vier Haagse ziekenhuizen werkte, waaronder het Juliana Kinderziekenhuis/Rode Kruisziekenhuis.

Volgens Stijn Franken, de advocaat van De B., is haar veroordeling door het gerechtshof in Den Haag is een zwarte bladzijde in de geschiedenis van de Nederlandse strafrechtspraak. “Door het Haagse gerechtshof is een horrorverhaal geconstrueerd dat met waarheidsvinding niets van doen heeft”, zei Franken in zijn pleidooi.

De raadsman wordt in zijn overtuiging gesterkt, vertelde hij, door anonieme e-mails die hij heeft ontvangen van iemand bij politie Haaglanden. Dat is het korps dat het opsporingsonderzoek naar de verpleegkundige deed. De advocaat: “De anonieme politiefunctionaris stelt dat in het opsporingsonderzoek van alles is misgegaan.”

Ook heeft Franken lucht gekregen van een ‘prominente vertegenwoordiger van het Openbaar Ministerie’, die zou hebben gezegd ‘slapeloze nachten’ te hebben van de veroordeling. Haar veroordeling was nog erger dan de dwaling in de Schiedammer Parkmoord, omdat er tegen Lucia helemaal geen bewijs is, heeft de OM'er volgens de raadsman gezegd.

Hij riep beide personen op zich bij hem te melden, omdat de ‘morele verplichting op hen rust mee te werken aan herstel van een dwaling’. Uiteindelijk deed de advocaat een klemmend beroep op het gerechtshof om geen tbs op te leggen aan zijn cliënte.

Het hof in Amsterdam behandelt de zaak van De B. in opdracht van de Hoge Raad. Die bepaalde in maart dat de combinatie van levenslang en tbs met dwangverpleging, die het hof in Den Haag de verpleegkundige had opgelegd, niet kon. De rechters in Den Haag kozen daarvoor voor het geval Lucia ooit gratie zou krijgen en daardoor vrij zou komen. De advocaat-generaal geeft donderdagmiddag haar visie, daarna houdt Lucia’s advocaat zijn pleidooi.

Bijgewerkt 19:06 29 juni 2006
Gepubliceerd 14:53 29 juni 2006
Binnenland

Telegraaf
do 29 jun 2006, 19:04

# Zaak-Lucia de B. zwarte bladzij in strafrechtspraak

AMSTERDAM – De veroordeling van de 44-jarige Haagse verpleegkundige Lucia de B. door het gerechtshof in Den Haag is een zwarte bladzijde in de geschiedenis van de Nederlandse strafrechtspraak. Dat zei Lucia’s advocaat Stijn Franken donderdag bij het gerechtshof in Amsterdam.

Het hof in Amsterdam buigt zich in opdracht van de Hoge Raad over de zaak-Lucia en moet kiezen wat voor straf De B. moet krijgen, eventueel met oplegging van tbs. De straf die ze in eerste instantie in hoger beroep van het hof in Den Haag kreeg, levenslang met tbs en dwangverpleging, kon volgens de Hoge Raad niet.

Levenslang is erop gericht iemand voor altijd uit de maatschappij te weren, terwijl tbs er juist voor is veroordeelden te behandelen en weer terug te brengen in de samenleving, aldus de Hoge Raad in maart. In juni 2004 legde het hof Den Haag deze strafcombinatie aan De B. op wegens de moord op zeven ziekenhuispatiënten en drie pogingen daartoe.

Lucia de B. had volgens Franken nooit voor deze feiten veroordeeld mogen worden. “Door het Haagse gerechtshof is een horrorverhaal geconstrueerd dat met waarheidsvinding niets van doen heeft”, zei Franken in zijn pleidooi.

De raadsman wordt in zijn overtuiging gesterkt, vertelde hij, door anonieme e-mails die hij heeft ontvangen van iemand bij politie Haaglanden. Dat is het korps dat het opsporingsonderzoek naar de verpleegkundige deed. De advocaat: “De anonieme politiefunctionaris stelt dat in het opsporingsonderzoek van alles is misgegaan.”

Ook heeft Franken lucht gekregen van een “prominente vertegenwoordiger van het Openbaar Ministerie”, die zou hebben gezegd “slapeloze nachten” te hebben van de veroordeling. Haar veroordeling was nog erger dan de dwaling in de Schiedammer Parkmoord, omdat er tegen Lucia helemaal geen bewijs is, heeft de OM'er volgens de raadsman gezegd. Hij riep beide personen op zich bij hem te melden, omdat de “morele verplichting op hen rust mee te werken aan herstel van een dwaling”.

Geen tbs
Uiteindelijk deed de advocaat een klemmend beroep op het gerechtshof om geen tbs op te leggen aan zijn cliënte. De rapportage van het Pieter Baan Centrum, waar Lucia werd geobserveerd, was volgens Franken duidelijk: als ze de moorden en moordpogingen al gepleegd zou hebben, zouden die haar volledig aan te rekenen zijn. Dat wil zeggen dat haar persoonlijkheidsstoornis niet de oorzaak van haar handelen zou zijn geweest en ze volledig toerekeningsvatbaar was.

Verder zou tbs voor Lucia neerkomen op levenslang op een zogenoemde long-stayafdeling, omdat het voor behandeling essentieel is dat een veroordeelde over de gepleegde feiten praat. En Lucia ontkent al sinds zij in het najaar van 2001 als verdachte werd aangemerkt, dat zij patiënten kwaad wilde doen of zelfs ombrengen. Ook probeerde de advocaat het hof in Amsterdam ervan te overtuigen dat het niet per se een levenslange celstraf hoeft op te leggen. “Levenslang is eigenlijk een soort maatschappelijke doodstraf”, aldus Franken. “En vergelding is eindig.”

De Stem 19-6-2006

# Eis levenslang, geen tbs voor Lucia de B.

Door Floor Ligtvoet

Vrijdag 30 juni 2006 – AMSTERDAM – Zeven moorden en drie pogingen tot moord. Die macabere lijst staat op het strafblad van de Haagse verpleegster Lucia de B. Dat blijft ook zo. Haar schuld staat niet meer ter discussie, haar straf wel. De eis: levenslang.

De eerder opgelegde combinatie, levenslang met tbs, mocht niet van de Hoge Raad. Dus moet het Amsterdamse Hof nu een andere straf bepalen. De vraag daarbij blijft of ‘de engel des doods’ volledig bij zinnen was toen ze de moorden pleegde. Lucia de B. heeft namelijk een persoonlijkheidsstoornis. Maar moordneigingen, zeggen deskundigen, passen niet in het ziektebeeld.

De opvallende verschijning met blonde lokken en korte rokken is niet meer, zo blijkt op de zitting. Lucia de B, inmiddels donkerharig, heeft na een herseninfarct moeite met lopen, praten en zich concentreren. Haar rechterarm en hand kan ze nauwelijks bewegen. Af en toe verbijt ze zich van de pijn. Maar ondanks een slechte gezondheid, kan vechtlust haar niet worden ontzegd.

In de rechtszaal grijpt de vrouw nog eenmaal haar kans. Justitie heeft de verkeerde achter slot en grendel gezet, zegt ze: “Ik zit al zo lang onschuldig vast. Ik heb het daar heel zwaar mee. De spanningen in de gevangenis zijn zo groot. Mede daardoor kreeg ik mijn beroerte.”

Lucia de B. lijdt aan de borderline stoornis. Symptomen van borderline zijn onder meer een sterk zwart-witdenken, stemmingswisselingen, impulsief en dwangmatig gedrag, dreigen met zelfdoding en zelfverwonding. De verpleegster denkt veel na over leven en dood.

Forensisch psychiater T. Wouters, die De B. in het Pieter Baan Centrum onderzocht, wil haar stoornis echter niet als oorzaak aanwijzen voor de moord op jonge kinderen en enkele ouderen. De twee zaken zijn niet logisch met elkaar te rijmen, gaf de psychiater op de zitting aan.

In haar dagboek schreef Lucia de B. dat ze zich had overgegeven aan een dwangmatige handeling, een ‘compulsie’. Een moordcompulsie, oordeelden rechters destijds. Zelf houdt de oud-verpleegster vol op het leggen van tarotkaarten te hebben gedoeld.

Wouters klinkt die verklaring redelijk logisch in de oren. Het leggen van tarotkaarten past goed bij de stoornis, stelt hij. Veel borderliners hopen zo controle over hun leven te krijgen.

Dwangverpleging als straf acht Wouters ongeschikt. Tot dezelfde conclusie komt ook forensisch psycholoog A. de Groot. Het ziektebeeld kan haar daden immers niet verklaren. Daarbij ontkent Lucia de B. de gruweldaden in alle toonaarden. Over twee weken doet het Hof uitspraak.

Zeeuwse Courant

# Levenslang geëist tegen Lucia de B.

door Floor Ligtvoet

AMSTERDAM – Zeven moorden en drie pogingen tot moord. Die lijst staat op het strafblad van de Haagse verpleegkundige Lucia de B. Dat blijft ook zo, wat het Amsterdamse Hof betreft. Lucia’s schuld staat niet meer ter discussie, haar straf wel. De eis: levenslange gevangenisstraf.

De eerder opgelegde combinatie, levenslang met tbs, mocht niet van de Hoge Raad. Dus moet het Amsterdamse Hof een andere straf bepalen. De vraag daarbij blijft of ‘de engel des doods’ geheel bij zinnen was toen ze de moorden pleegde. Lucia de B. heeft een persoonlijkheidsstoornis, maar moordneigingen, zeggen deskundigen, passen niet in het ziektebeeld.

Blonde lokken

De opvallende verschijning met blonde lokken en korte rokken is niet meer, zo blijkt op de zitting. Lucia de B, inmiddels donkerharig, heeft na een herseninfarct moeite met lopen, praten en zich concentreren. Haar rechterarm en hand kan ze nauwelijks bewegen. Af en toe verbijt ze zich van de pijn. Niettemin kan vechtlust haar niet worden ontzegd.

In de rechtszaal grijpt de vrouw nog eenmaal haar kans: “Ik zit al zo lang onschuldig vast. Ik heb het daar heel zwaar mee. De spanningen in de gevangenis zijn zo groot. Mede daardoor kreeg ik mijn beroerte.”

Lucia de B. lijdt aan de borderline stoornis. Symptomen daarvan zijn ondermeer een sterk zwartwitdenken, stemmingswisselingen, impulsief en dwangmatig gedrag, dreigen met zelfdoding en zelfverwonding.

Forensisch psychiater T. Wouters, die De B. in het Pieter Baan Centrum onderzocht, wil haar stoornis echter niet als oorzaak aanwijzen voor de moord op jonge kinderen en enkele ouderen. De zaken zijn wetenschappelijk niet logisch met elkaar te rijmen, gaf de psychiater op de zitting aan.

In haar dagboek schreef Lucia de B. dat ze zich overgaf aan een dwangmatige handeling, een ‘compulsie’. Een moordcompulsie, oordeelde rechters destijds. Lucia zegt op het leggen van tarotkaarten te hebben gedoeld. Dat klinkt Wouters redelijk logisch in de oren. Het leggen van tarotkaarten past goed volgens hem bij de stoornis. Veel borderliners hopen zo controle over hun leven te krijgen.

Dwangverpleging als straf acht Wouters ongeschikt. Dat concludeert ook forensisch psycholoog A. de Groot. Het ziektebeeld kan haar daden immers niet verklaren.

NOS site 1-6-2006

# Lucia de B.: de feiten 1-06-06

Verpleegkundige Lucia de B. werd in juni 2004 veroordeeld tot levenslang voor zeven moorden en drie moordpogingen. De feiten op een rij.

• De aanklacht
• De verdenking valt op De B.
• De veroordeling
• De bewijzen
• Tegenvallers voor het Openbaar Ministerie

De aanklacht

Lucia de B. werd door het Openbaar Ministerie verdacht van dertien moorden en vijf pogingen daartoe. Zij zou de misdrijven gepleegd hebben tussen 1997 en 2001 in vier verschillende ziekenhuizen in Den Haag en omgeving waar zij als verpleegster werkte.

De slachtoffers waren voornamelijk zieke bejaarden, baby’s en kinderen. Lucia zou hen, wanneer zij alleen dienst had, gedood hebben door ze grote hoeveelheden medicijnen toe te dienen.

Eén van de patiënten waarvan het OM vermoedde dat hij door toedoen van Lucia de B. was gestorven, was de 91-jarige Haopei Li, voormalig rechter bij het Joegoslavië-Tribunaal.

De verdenking valt op De B.

In de nacht van 3 op 4 september 2001 overleed in het Juliana Kinderziekenhuis in Den Haag plotseling en op onverklaarbare wijze een zes maanden oude baby. Baby Amber, een patiëntje van Lucia de B., was kort daarvoor nog uitgebreid onderzocht door artsen. Die concludeerden dat het redelijk goed ging met de baby, die onder meer aangeboren hart- en hersenafwijkingen had. Ze zou binnen een paar dagen naar huis mogen.

Dat Lucia de B. op het moment van het overlijden van Amber dienst had, was voor het ziekenhuis aanleiding om de verpleegkundige op non-actief te stellen en later zelfs te schorsen. Collega’s en artsen hadden geen vertrouwen meer in haar en wilden niet meer met haar samenwerken. De arbeidsovereenkomst werd ontbonden.

Justitieel onderzoek van de kantonrechter moest uitwijzen of het ziekenhuis haar terecht had ontslagen. Uit het onderzoek kwam naar voren dat Lucia de B. opvallend vaak dienst had wanneer er mensen kwamen te overlijden. Daarop werd een strafrechtelijk onderzoek ingesteld.

De veroordeling

Eind maart 2003 werd Lucia de B. door de rechtbank in Den Haag veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf voor vier moorden (drie kinderen en één bejaarde) en drie moordpogingen. Voor de overige aanklachten was onvoldoende bewijs, oordeelde de rechtbank.

De B., die altijd heeft ontkend de moorden te hebben gepleegd, tekende hoger beroep aan. Ook het Openbaar Ministerie ging in beroep, omdat het vond dat De B. voor meer misdrijven veroordeeld moest worden.

Het OM was ervan overtuigd dat ze dertien ziekenhuispatiënten had omgebracht (zeven ouderen in het Leyenburg Ziekenhuis en het Rode Kruis Ziekenhuis, vijf kinderen in het Juliana Kinderziekenhuis en één man in het Penitentiaire Ziekenhuis). Verder waren er volgens justitie vijf pogingen, waarbij de patiënten door reanimatie werden gered.

Ruim een jaar later oordeelde het gerechtshof dat De B. schuldig was aan zeven moorden en drie pogingen daartoe.

De bewijzen

Hoewel directe bewijzen tegen Lucia de B. ontbraken, was het OM ervan overtuigd dat “de aanwijzingen zo sterk en talrijk” waren, dat zij de patiënten wel moest hebben omgebracht.

Aanwijzingen van het OM kwamen van telefoontaps, verklaringen van deskundigen, verdenkingen bij collega’s én het dagboek van de verdachte. Vooral dat laatste gold volgens de aanklagers als sterk bewijs.

In haar dagboek schreef Lucia de B. namelijk op de dag van de dood van een patiënt in 1997 dat ze had toegegeven aan haar “compulsie”. Ook sprak ze van “een groot geheim” dat ze met zich zou “meenemen in het graf”. Verder zou uit het dagboek blijken dat zij suïcidaal was. Ze vroeg zichzelf af of ze wel normaal was en of ze het werk als verpleegkundige wel aankon.

In ieder geval had de verpleegster alle schijn tegen zich. Justitie achtte het onmogelijk dat zij bij toeval bij zoveel sterfgevallen en reanimaties betrokken was. Volgens een statistisch wetenschapper was die kans extreem laag, ongeveer 1 op de 342 miljoen.

Tegenvallers voor het Openbaar Ministerie

Het OM kreeg in het hoger beroep te maken met een forse tegenvaller. De veroordeling van de rechtbank in 2003 was voor een groot deel gebaseerd op een verklaring van een man met wie Lucia de B. in het Pieter Baan Centrum had gezeten.

Lucia zou tijdens het luchten het volgende tegen hem hebben gezegd: “Ik heb deze 13 mensen uit hun lijden verlost”. Tijdens het hoger beroep trok de man zijn verklaring weer in. Hij zei dat hij het uit zijn duim had gezogen.

Een andere domper voor het OM was dat Lucia de B. één van de moorden waarvoor zij is veroordeeld, niet kan hebben gepleegd. Op 1 februari 1997 zou zij een oudere vrouw hebben omgebracht door haar snel morfine toe te dienen, maar nader onderzoek wees uit dat De B. die dag geen dienst had.

Toch veroordeelde het hof De B. wel voor meer moorden dan de rechtbank.